W języku polskim że pełni funkcję spójnika wprowadzającego zdanie podrzędne.
Zasady dotyczące stawiania lub niestawiania przecinka:
• przecinek stawiamy, jeśli że wprowadza zdanie podrzędne
Przykład:
Powiedziała, że chce jak najszybciej skończyć pracę.
Sytuacja była tak trudna, że nikt nie wiedział, jak z niej wybrnąć.
• kiedy że jest składnikiem połączeń mimo że i pomimo że, przecinek stawiamy przed całym wyrażeniem
Przykład:
Był bardzo głodny, mimo że zjadł kolację.
• że może występować również w połączeniach z przysłówkami, wyrażeniami przyimkowymi, zaimkami i partykułami. Najważniejszymi połączeniami tego typu są: chyba że, dlatego że, jako że, tylko że, tyle że, tym bardziej że. Miejsce przecinka uzależnione jest tutaj od charakteru zdania. Jeśli przysłówek, wyrażenie przyimkowe, zaimek albo partykuła, które poprzedzają że, pełnią w zdaniu nadrzędnym rolę okolicznika, przecinek postawimy przed że.
Przykład:
Teraz chciałbym poznać ją tym bardziej, że tak dużo dobrego mi o niej opowiedziałeś.
Kupiłem ich tyle, że wystarczy dla całej rodziny.
W przeciwnym wypadku przecinek stawiamy przed całym wyrażeniem.
Przykłady:
Nie mam zamiaru tego robić, tym bardziej że nikt nie chce mi pomóc.
Mógłbym wyjechać za granicę, tyle że nie znam języków.
Warto zaznaczyć, że w przypadku niektórych połączeń (jak np. jako że) postawienie akcentu na pierwszym członie wyrażenia byłoby nienaturalne. Dlatego odradza się ich stosowanie.
Przecinka nie stawiamy natomiast, kiedy że występuje obok spójników współrzędnych łącznych, rozłącznych i wyłączających.
Przykłady:
Napisał, że kupi mleko oraz że umyje samochód.
Nie powiedział, że mnie lubi ani że mnie nie lubi.
Uważał, że wszystko pójdzie zgodnie z planem lub że chociaż uda się to zamieść pod dywan.
Komentarze