W języku polskim oraz jest spójnikiem łącznym. Do tej grupy należą także a, i, tudzież. Ogólna zasada mówi, że przed spójnikami łącznymi, zarówno jeśli występują na granicy dwóch zdań współrzędnie złożonych, jak i pomiędzy członami zdania pojedynczego, nie stawiamy przecinka.
Przykłady: W te wakacje planuję jechać nad morze oraz chciałbym odwiedzić któryś z krajów skandynawskich. Zjem zupę oraz drugie danie.
Istnieją jednak pewne sytuacje, w których przed oraz pojawia się przecinek.
1. Kiedy oraz występuje w zdaniu po zdaniu podrzędnym lub wtrąceniu, jest ono poprzedzone przecinkiem zamykającym to zdanie lub wtrącenie.
Przykłady: Był tam ten Marcin, który ma czarne włosy, oraz Adrian z naszej klasy.
2. Kiedy spójnik występuje w zdaniu kilkukrotnie, pełniąc taką samą funkcję, zgodnie z regułą mówiącą, że powtórnie użyte spójniki należy poprzedzać przecinkami. Pewnych problemów może nastręczać rozpoznanie funkcji spójnika. Dlatego warto wyjaśnić to na przykładach.
Zdanie, w którym postawimy przecinek: Byli tam Piotrek, Agnieszka oraz Wojtek, oraz Maciej. (Byli tam Piotrek, Agnieszka, Wojtek, Maciej).
Zdanie, w którym przecinka nie postawimy: Byli tam Piotrek oraz Agnieszka oraz Wojtek oraz Maciej. (Byli tam Piotrek i Agnieszka oraz Wojtek i Maciej).
Wyjaśnienie:
Widzimy więc, że wiele zależy od kontekstu, znaczenia i interpretacji. Pierwsze zdanie, w którym użyto przecinka, wskazuje na to, że wszyscy członkowie grupy byli w pewnym miejscu. Drugie zdanie, w którym przeciek nie występuje, podkreśla, że w miejscu tym byli Piotrek i Agnieszka (razem), Wojtek oraz Maciej (razem).
Dodajmy, że w drugim zdaniu spójniki oraz nie są równorzędne. Pierwszy łączy Piotrka i Agnieszkę, trzeci łączy Wojtka i Macieja, a drugi łączy obie te pary. Można więc stwierdzić, że w wykresie zdania znalazłby się on ponad dwoma pozostałymi. Co więcej, rozdziela on spójniki równorzędne, dlatego przed trzecim oraz także nie postawimy przecinka.
Komentarze